Binlerce yil konargöcer yasayan, cadirini toplayip gittiginde geride atlariyla sürülerinin izinden baska bir sey birakmayan bir medeniyet neden taslara yazi yazsin Orta Asya bozkirlarinda kendini tabiatin bir parcasi görüp tastan ve medeniyetten uzak duran pek cok milletin aksine Türkler, hem büyük imparatorluklar kurmuslar hem de gelecek kusaklarin bu dönemin dilini, dinini, devlet yönetimini, gelenek görenekleri ile sosyal hayatini daha iyi görüp anlamalari ve gecmisteki Türk devlet adamlari ile halklarinin yaptigi hatalara düsmemeleri icin yazitlar kazitarak bizlere birakmislardir. Atalarimizdan bizlere kalmis en degerli kültürel miraslarimiz arasinda olan bengü ebedi taslar, bir dönem tarihe yön veren Türklerin dil mirasinin yani sira; düsünce, his, hayal ve öngörüleriyle gelecek kusaklara tavsiyelerden olusan hitabet türünün en önemli eserleridir. Bugünkü Mogolistan sinirlari icerisinde adeta Türklügün sahadet parmaklari gibi dimdik ayakta duran bengü taslari okumak, taslarin bizlere verdigi ögütleri derin derin düsünmek ve onlari gelecek nesillere ögreterek onlardaki derin mesajlari Türk cocuklarina aktarmak her Türkün milli vazifesidir.
Iste bu duygu ve hisler isiginda hazirlanan calismamizin giris bölümünde Türk dilinin tarih gelisimi ve yazitlar hakkinda bilgiler verilmis, metinler ve aciklamalar bölümünde Köl Tégin, Bilge Kagan, Tuukuk, Coyr, Ongin, Köli Cor Bengü Taslari ile Hoyto Tamir I, II, III yazitlari ele alinip incelenmistir. Köl Tégin, Bilge Kagan ve Tuukuk Yazitlarinin orijinal metinleri tarafimizdan Mogolistan Kültürel Miras Merkezine hazirlatilan üc boyutlu taramalara göre yapilmistir; yazittan kopan veya tahribattan dolayi okunamayan yerler Radloff atlasina göre tamamlanmistir. I. ve II. Köktürk Devletlerinden kalan yazitlarin metinlerinin verildigi bölümde satirlarin tipkibasimi, harf cevrimi, yazi cevrimi ve Türkiye Türkcesine aktarimi verildikten sonra her sözcügün anlami, kökeni verilmeye calisilmis, yine okumada sorunlu olan sözcüklerin Türkologlar tarafindan nasil okunup anlamlandirildigi tartismalarina da deginildikten sonra, her sözcügün tarih lehcelerdeki seyri ile cagdas lehcelere ait sözlüklerde bulabildigimiz sözcüklerin cagdas lehcelerdeki seyri de verilmistir. Yine sözcükteki yapim ve cekim eklerinin art ve es zamanli seyirleri de gösterilmistir. Elinizdeki kitap; sözcüklerin okuma tartismalari, etimolojisi, art ve es zamanli seyirlerini verme bakimindan simdiye kadar yapilan calismalarin en kapsamlisidir. Türk Dili ve Edebiyati lisans ve lisansüstü düzeydeki ögrencilerimizin kitaptan daha fazla yararlanabilmesi amaciyla yazitlardaki bütün sözcükler ve bu sözcüklerin tüm türevlerinin kök-ek ayrimi yapilarak ögrencilerimiz dikkatine sunulmustur.
Dizin bölümünde sözcüklerin gramatikal dizini ve anlamlari verilmistir. Kitabin son bölümünde okuyucularin yazitlarin metnini bütün halde görüp okuyabilmeleri icin tipkibasim, harf cevrimi, yazi cevrimi ve Türkiye Türkcesine aktarimli metinler karsilikli verilmistir.