Ilk olarak Türkiye Yayinevi tarafindan yayimlanan ve bir tarih yazimi projesi olan Canli Tarihler serisi nesredileli 80 yil oldu. Son yüz yilin kültür, sanat, düsünce ve siyasi hayatina damga vurmus portrelere dair hatiralarin fasiküller halinde yayimlandigi bu seri yakin tarihimize, kültürümüze ve memleket meselelerimize dair önemli bir kaynak olma vasfini daima korumustur. Hem arastirmacilara hem de pek cok okura ilham verecek ve ufuk acacak mahiyette bilgiler ve tecrübeler nakleden Canli Tarihler serisi, onlarca degerli isme fasiküller dahilinde yer vermistir. Bu fasiküllerin her biri vesikalar ile desteklenmis birer hatirat hüviyetindedir.
Canli Tarihlerin Büyüyenaya katilacak besinci kitabi Ebubekir Hazim Tepeyranin hatirati. 1944de fasiküller halinde yayimlanan eserin, fasikülleri bir araya getirilmis ve yeniden dizilerek yayina hazirlanmistir. Hatiralarin bu yeni baskisinda kitabin sonunda yer alan Tapeyrana ait siirdeki bir beyti baslik olarak sectik Her Cölün Kümbedi Yüce Bir Mabed. Her hayat cennet misal yesillikler icinde yasanip son bulmuyor. Cogu zaman cöller de hayatin bir parcasi haline geliyor, hatta müellifimizde oldugu gibi bazi hayatlarin önemli bir kismina damgasini vuruyor. Fakat her seye ragmen, en bunaldigimiz anda bakislarimizi yerden yukari cevirdigimizde cölün kümbeti yani kubbesi hükmündeki sonsuz gökyüzü görülecektir Onun vaatkar ufuklari her durumda ümitleri ve yasama sevincini tazeleyecektir.
Ebubekir Hazimin hayati dogdugu ve soyadini aldigi NigdeTepeyranda baslamis ve egitiminden sonra 1878de on bes yasinda, Tahrir-i Emlak Kaleminde katip olarak memuriyete baslamis ve kisa sürede hizla terfi etmis; Kastamonu, Izmir, Dedeagac, Musul ve Beyrut gibi sehirlerdeki valilik ve idari görevleri sirasinda, devletin düzeninin saglanmasina ve yerel yönetimlerin etkinligine önemli katkilarda bulunmustur. Özellikle, Musuldaki eskiya takibi ve basarili idari yönetimi ile dikkat cekmistir. Bunun yani sira, egitici kimligiyle de taninan Tepeyran, rüstiye okullarinda yazi muallimligi ve cesitli vilayet gazetelerinde de yazilar kaleme almistir. Onun bu eserde bütünlüge kavusan hatiralarinda Rumeli, Suriye, Irak, Hicaz, Trablusgarp, Yemen ve Akdeniz Adalari, Selanik, Kosova, Beyrut, Sam, Halep, Mekke, Medine, Musul, Bagdat, Basra, Girit, Midilli, Sakiz, Rodos gibi Osmanli beldelerinin mesum harplerin neticesinde bir bir elden cikisi tecrübeli bir devlet adami gözüyle anlatilmakta bilhassa yöneticilere zengin tecrübeler aktarmaktadir.
